#8 Fans hebben macht zolang ze geld hebben
Over Chappell Roan en Four Tet
Over de Golden Globes weet ik dat het 1) filmprijzen zijn en 2) niet eens zo’n heel relevante filmprijzen zijn. De uitreiking van afgelopen maandagnacht zou dus geen plaats mogen hebben in deze nieuwsbrief, alleen waren er deze keer twee popsterren genomineerd in één categorie. Ariana Grande (Wicked) en Selena Gomez (Emilia Perez) konden allebei een wereldbolletje winnen voor Beste Vrouwelijke Bijrol, en zo vriendelijk als ze in interviews voor elkaar waren, zo hard gingen hun fans online tekeer, met vergelijkende montages en hartstochtelijke dreigementen.
Lees de analyse van Esther Zuckerman over de ‘vete’ (New York Times)
Lees de Nederlandse vertaling van Zuckermans stuk (De Morgen)
Fanatieke fans die op sociale media de randen van het beschaafde opzoeken, dat is niets nieuws, maar zeker in de popmuziek liep het in 2024 behoorlijk de spuigaten uit. Het bekendste voorbeeld is Chappell Roan, die zich in klare taal tot haar fans richtte op Instagram: ‘Wat ik niet accepteer, zijn creepy people, aangeraakt worden en achtervolgd worden.’ Ze was niet de enige popster die haar eerste rij tot de orde riep, schreef ik in mijn terugblik op het jaar van Chappell Roan voor De Morgen:
‘Madison Beer vroeg haar fans om haar niet meer op te wachten aan haar hotel, omdat de selfies die ze maakten aan andere fans verraadden waar ze zat. Charli XCX veroordeelde fans die “Taylor is dead” zongen tijdens haar shows, omdat de tekst van ‘Sympathy Is a Knife’ hen deed denken dat Charli ruzie had met Taylor Swift.’
Volgens NME was corona een deel van de verklaring: muziekliefhebbers moesten het twee jaar zonder livemuziek toen en vulden die leegte door zich online te verdiepen in hun idolen, opgejaagd door het algoritme van TikTok.
Lees mijn stuk over het jaar van Chappell Roan (De Morgen)
Het zijn precies de ‘superfans’, die de muziekindustrie de volgende jaren beter moet bedienen, zegt Lucian Grainge, de CEO van ‘s werelds grootste platenfirma Universal. De logica is dat stilaan elke westerling die dat wil een abonnement op een streamingdienst heeft en dat het geld om de industrie te laten groeien niet zozeer bij nieuwe dan wel bij bestaande fans zit.
Fans hebben dus macht, maar enkel zolang ze geld uitgeven aan hun helden, schrijft The Atlantic-journalist Kaitlyn Tiffany in Everything I Need From You, haar boek over fancultuur.
Lees ‘Fan Forever’, het inzichtelijke essay over het jaar van de fan waaruit ik het werk van Tiffany oppikte (De Groene Amsterdammer)
5 + 1 gratis
Bob Holroyd - ‘African Drug’ (Four Tet Remix): ik zit weer in een Four Tet-fase, en het is zo erg dat ik een playlist ben begonnen met muziek van Four Tet en muziek die het verdient om naast muziek van Four Tet te staan. Die heet ‘Kieran Type o’ Beat’ en ook u mag ‘m volgen.
Hamilton Leithauser - ‘This Side of the Island’: ergens halverwege springt Hammie een sport of acht omhoog op de toonladder en wordt dit bezadigde vertelplaatje een feestelijke rondedans.
Karen O & Danger Mouse - ‘Super Breath’: toen het dit weekend weer voorbij kwam geshuffeld, had ik prompt spijt dat het niet in mijn jaarlijstje van 2024 stond.
Little Simz - ‘Hello, Hi’: na de plaat No Thank You (december 2022) en de ep Drop 8 (februari 2024) is er nu deze verrukkelijke single. Blijkbaar heeft Little Simz iets met het dekentjesseizoen.
Sevens - ‘Bloom’: in Humo voorspelde Jean Valéry van blackwave. dat dit het jaar van Sevens zou worden.
En om te eindigen: ‘The Mood Machine’ van Liz Pelly, het boek waar ik op dit moment in bezig ben. Niet het eerste boek over Spotify dat ik lees, voorlopig wel het allerbeste.
Pelly schrijft dat Spotify een heldere missie heeft: ervoor zorgen dat de gebruiker de muziek krijgt die hij wil zonder inspanning, zodat die zoveel mogelijk streamt en de streamingdienst daar zelf zoveel mogelijk geld aan overhoudt.
De muziek die je wil, niet de muziek die je misschien wel zou willen leren kennen. Hoe langer je op Spotify zit, hoe meer je je eigen smaak krijgt opgelepeld en hoe kleiner de kans op verrassing.
Zoveel mogelijk streamen, niet zoveel mogelijk luisteren. Spotify zet in op chill en op moods, maakt playlists waar je bijna van vergeet dat je ernaar luistert en veegt de context van rijke genres als ambient en lofi hiphop onder de mat door ze te herleiden tot muziek om te slapen of te ontspannen.
Zoveel mogelijk geld eraan overhouden, en daar gaan de Zweden ver in. Pelly onthult dat Spotify bedrijven betaalt om expres nietszeggende opvulmuziek te maken, waar het achteraf minder rechten aan moet betalen dan aan andere muzikanten. Populaire playlists als ‘Deep Focus’ of ‘Jazz in the Background’ zijn tot de nok gevuld met dat muzikaal piepschuim. Wie de profielen van de ‘artiesten’ googelt, vindt niets.
Voor meer info verwijs ik voorlopig naar mijn favoriete muziekblogger
, die er uiteraard al zijn licht over liet schijnen. Ik kom er later op terug, als ik het boek uit heb en Liz heb gesproken - maandag is het zo ver!Bij wijze van afsluiter heb ik wel nog twee citaten uit het boek, die elke muziekliefhebber kwaad zouden moeten maken:
‘The relentless promotion of anonymous producers seems to be part of a larger effort that aims to disconnect listeners from the makers of the music they’re consuming, laying the groundwork for users to accept the hyper-normalization of music made using generative AI software.’
‘Editorial playlists work for consumption,’ one former Spotify playlist editor told me. ‘They don’t work for creating fans.’
Hartelijks,
Jasper
Daarom dat ik de laatste tijd zo gefrustreerd ben met mijn spotify. Ik krijg geen goeie recommendations meer en het blijft dezelfde troep circuleren. Als ik een plaat luister van een band, dan is een single van die plaat geen goeie suggestie. Enshittification is real, maar de vraag is dan wel wat een goed alternatief is want alle services gaan er ooit wel een keer aan ten onder.